
Kolejna bardzo ważna sutta będąca świetnym argumentem za tym, że esencją dhammy jest jej wyzwalający efekt, a nie lgnięcie do niej jako do jakiejś formy praktyki (np. że tylko ta jedna technika działa, a reszta nie).
Sutta:
“Mnisi, nauczę Was dlaczego dhamma jest podobna do tratwy: że służy do przekraczania na drugą stronę, a nie do trzymania się jej. Słuchajcie uważnie, gdyż będę mówił.”
‘Tak Panie”, odrzekli. Budda powiedział to:
“Załóżmy że jest osoba która podróżuje drogą. Widzi wielki akwen którego bliski brzeg jest podejrzany i niebezpieczny, a daleki brzeg jest jak sanktuarium wolne od niebezpieczeństw. Nie ma jednak żadnej łodzi ani mostu by przedostać się na drugą stronę. Ta osoba pomyślałaby wtedy: ‘Dlaczego nie zbiorę trawy, patyków i liści, by zbudować tratwę? Płynąc na tratwie, wprawiając ją w ruch własnymi rękami i stopami, mogę bezpiecznie dotrzeć do dalekiego brzegu.’ I dokładnie to zrobiła. A kiedy przedostała się na drugą stronę do dalekiego brzegu, pomyślała: ‘Ta tratwa była dla mnie bardzo pomocna. Płynąc na niej, wprawiając ją w ruch własnymi rękami i stopami, bezpiecznie dotarłem do dalekiego brzegu. Dlaczego by nie postawić jej na swojej głowie lub nie wziąć jej na ramię i pójść gdziekolwiek tylko zechcę?’
Jak myślicie mnisi? Czy ta osoba robiła by to, co powinno się robić z tratwą?”
“Nie, Panie.”
“A co, mnisi, powinna zrobić osoba z tratwą? Kiedy przepłynie na drugą stronę, powinna pomyśleć ‘Ta tratwa była dla mnie bardzo pomocna. Płynąc na niej, wprawiając ją w ruch własnymi rękami i stopami, bezpiecznie dotarłem do bezpiecznego brzegu. Dlaczego by nie przycumować jej na suchym lądzie lub pozwolić jej dryfować na wodzie i pójść gdziekolwiek tylko zechcę?’ W ten sam sposób nauczam że dhamma jest podobna do tratwy: służy do przekraczania na drugą stronę, a nie do trzymania się jej. Poprzez zrozumienie przypowieści o tratwie, odpuścicie nawet dhammę, a co dopiero to co przeczy dhammie.”
MN22 – Alagaddūpama sutta – https://suttacentral.net/mn22/en/sujato