Pāsarāsi sutta – Szlachetne Poszukiwanie – MN26 [Fragment]

Tak słyszałem. Jednego razu Budda przebywał w Sāvatthī w zagajniku Jeta przy klasztorze Anathapindiki.

Wtedy Budda przyodział szaty, wziął swoją miskę i udał się do Sāvatthī gdzie wędrował zbierając jałmużnę. Wtedy kilku mnichów podeszło do Czcigodnego Ānandy i rzekli do niego: „Czcigodny, dużo czasu upłyneło od kiedy słyszeliśmy mowę dhammy z ust Buddy. Dobrze byłoby jeżeli moglibyśmy posłuchać mowy dhammy Buddy.”

„Cóz czcigodni, idźcie do pustelni bramina Rammaki. Przy odrobinie szczęścia usłyszycie mowę dhammy Buddy.”

„Tak, Czcigodny.” Odrzekli.

Kiedy Budda powrócił z wyprawy po jałmużnę, po posiłku rzekł do Anandy: „Chodź Anando, pójdźmy do Wschodniego Klasztoru, do podłużnego domu matki Migary by odbyć dzienną medytację.

„Tak, Panie.” Odrzekł Ananda.

I tak Budda wraz z Anandą udali się do Wschodniego Klasztoru. Późnym popołudniem Budda powrócił z odosobnienia i rzekł do Anandy: „Chodź Anando, pójdźmy do wchodniej bramy by się wykąpać.”

„Tak, Panie.” Odrzekł Ananda.

I tak Budda wraz z Anandą udali się do wschodniej bramy by się wykąpać. Kiedy to uczynili i wyszli z wody stojąc odziani w jedną szatę aż wyschną. Wtedy Ananda rzekł do Buddy: „Panie, pustelnia bramina Rammaki jest nieopodal. Jest przeurocza i miła. Proszę, odwiedź ją wiedziony współczuciem.” Budda zgodził się w milczeniu.

Poszedł do pustelni bramina Rammaki. Wtedy kilku mnichów siedziało razem w tej pustelni rozmawiając o dhammie. Budda stał przy drzwiach na zewnątrz, czekając aż skończą rozmawiać. Kiedy wiedział że rozmowa dobiegła końca, oczyścił swoje gardło i zapukał. Wtedy mnisi otworzyli mu drzwi i Budda wszedł do pustelni, gdzie usiadł na przygotowanym siedzeniu i rzekł do mnichów: „Mnisi, o czym rozmawialiście siedząc tutaj przed chwilą? Jaka konwersacja nie została dokończona?

“Panie, nasza niedokończona dyskusja o dhammie dotyczyła samego Buddy, właśnie kiedy Budda przybył.

„Dobrze, mnisi! To właściwe by ludzie jak wy, którzy w wierze poszli na przód ze świeckiego życia do bezdomności, siedzieli razem i rozmawiali o dhammie. Kiedy siedzicie razem, powinniście robić jedną z dwóch rzeczy: rozmawiać o dhammie lub utrzymywać szlachetną ciszę.

Mnisi, są te dwa rodzaje poszukiwań? Szlachetne poszukiwanie i nieszlachetne poszukiwanie.

I czym jest nieszlachetne poszukiwanie? To kiedy ktoś kto sam podlega ponownym narodzinom szuka tego co również im podlega. Choć sam podlega starości, chorobie, śmierci, smutkowi i stawaniu się nieczystym, szuka tego co również im podlega.

I co jest tym co podlega ponownym narodzinom? Partnerzy i dzieci, sługi i służki pańszczyźniane, kozy i owce, kurczaki i świnie, słonie i bydło podlegają ponownym narodzinom. Te przywiązania podlegają ponownym narodzinom. Ten kto jest uwiązany, zauroczony i przywiązany do takich rzeczy, choć sam podlega ponownym narodzinom, szuka tego co również im podlega.

I co jest tym co podlega starości? Partnerzy i dzieci, sługi i służki pańszczyźniane, kozy i owce, kurczaki i świnie, słonie i bydło podlegają starości. Te przywiązania podlegają starości. Ten kto jest uwiązany, zauroczony i przywiązany do takich rzeczy, choć sam podlega starości, szuka tego co również jej podlega.

I co jest tym co podlega chorobie? Partnerzy i dzieci, sługi i służki pańszczyźniane, kozy i owce, kurczaki i świnie, słonie i bydło podlegają chorobie. Te przywiązania podlegają chorobie. Ten kto jest uwiązany, zauroczony i przywiązany do takich rzeczy, choć sam podlega chorobie, szuka tego co również jej podlega.

I co jest tym co podlega śmierci? Partnerzy i dzieci, sługi i służki pańszczyźniane, kozy i owce, kurczaki i świnie, słonie i bydło podlegają śmierci. Te przywiązania podlegają śmierci. Ten kto jest uwiązany, zauroczony i przywiązany do takich rzeczy, choć sam podlega śmierci, szuka tego co również jej podlega.

I co jest tym co podlega smutkowi? Partnerzy i dzieci, sługi i służki pańszczyźniane, kozy i owce, kurczaki i świnie, słonie i bydło podlegają smutkowi. Te przywiązania podlegają smutkowi. Ten kto jest uwiązany, zauroczony i przywiązany do takich rzeczy, choć sam podlega smutkowi, szuka tego co również mu podlega.

I co jest tym co podlega popadaniu w nieczystość? Partnerzy i dzieci, sługi i służki pańszczyźniane, kozy i owce, kurczaki i świnie, słonie i bydło podlegają popadaniu w nieczystość. Te przywiązania podlegają popadaniu w nieczystość. Ten kto jest uwiązany, zauroczony i przywiązany do takich rzeczy, choć sam podlega popadaniu w nieczystość, szuka tego co również mu podlega.

To jest nieszlachetne poszukiwanie.

A czym jest szlachetne poszukiwanie? To kiedy ktoś kto sam podlega ponownym narodzinom, rozumiejąc minusy i zagrożenia bycia ponownie narodzonym, szuka nienarodzonego najwyższego sanktuarium, Nibbany. Choć sam podlega starości, chorobie, śmierci, smutkowi i stawaniu się nieczystym, rozumiejąc minusy i zagrożenia tych rzeczy, szuka niestarzejącego się, pozbawionego choroby, nieśmiertelnego, pozbawionego smutku, niesplamionego najwyższego sanktuarium, Nibbany. Oto jest szlachetne poszukiwanie.

Mnisi, przed moim przebudzeniem – kiedy wciąż byłem nieprzebudzony ale z intencją przebudzenia – Ja również podlegałem ponownym narodzinom i szukałem tego co również im podlega. Choć sam podlegałem starości, chorobie, śmierci, smutkowi i popadaniu w nieczystość, szukałem tego co również im podlega. Ale wtedy pomyślałem: ‘Dlaczego ja, podlegający ponownym narodzinom, starości, chorobie, śmierci, smutkowi i popadaniu w nieczystość, szukam rzeczy które mają tą samą naturę? Dlaczego nie szukam nienarodzonego, niestarzejącego się, pozbawionego choroby, nieśmiertelnego, pozbawionego smutku, niesplamionego najwyższego sanktuarium, Nibbany?’

Jakiś czas później, choć wciąż miałem czarne włosy i byłem błogosławiony młodością, w sile wieku – choć moja matka i ojciec życzyli sobie czegoś innego i płakali a ich twarze były rozżalone – zgoliłem swoją głowę i brodę, przyodziałem ochrowe szaty i poszedłem naprzód ze świeckiego życia do bezdomności.

MN26 – Pāsarāsisutta https://suttacentral.net/mn26/en/sujato